گروه سیاسی جهان نیوز: سال ۱۳۸۲، سندی در مجمع تشخیص مصلحت نظام تدوین و ابلاغ شد که طی آن بنا بود ایران بیست سال بعد به رتبه اول علم، فناوری و اقتصاد در منطقه تبدیل شود. این سند که به «سند چشم انداز بیست ساله» معروف شد، مبنای سیاستهای مدیران خرد و کلان کشور قرار گرفت تا حدی که هر مدیری برنامههای خود را با سیاستهای سند چشم انداز بیست ساله تنظیم میکرد. سالهای اولیه ابلاغ این سند، همه ارکان دولت کمر همت بستند که این سند را قبل از رسیدن به ۱۴۰۴ محقق کنند. جنب و جوش مدیران و کار و همت مضاعف دولت مردان چنان مشهود بود که هر ایران آمارهای رشد و پیشرف کشور را میتوانست در خانه خود حس کند. در ده سال اول این سند، سرعت رشد و ساخت کشور چنان سریع سریع بود که در پایان دهه اول، تولید برق کشور تقریباً دو برابر شد، یک چهارم تولیدات پتروشیمی منطقه را تصاحب کردیم، ده میلیون مشترک به مشترکین برق در کشور اضافه شدند، رتبه هشتم دنیا را در تولید مقالات علمی کسب کردیم، دو درصد تولید علم دنیا به ایران تعلق گرفت، اماكن ورزشی كشور دو برابر و مجتمع های ورزشی روستایی هفت برابر شد. در همین مدت بود که تعداد مراكز دانشگاهی و موسسات آموزش عالی دو برابر شد تا ظرفیتهای علمی کشور از پذیرش جمعیت آینده کشور عقب نماند. هفت میلیون و ۳۹۳ هزار واحد مسكونی تنها در دهه اول سند چشم انداز ساخته شد، گرچه بخش اعظم آن در دولتهای بعدی به مردم تحویل داده نشد. آب رسانی به روستاهای کشور ۸۰ درصد رشد داشت و مجموعاً تعداد مشتركان آب شرب لوله کشی کشور پنجاه درصد افزایش پیدا کرد. بنادر کشور توسعه پیدا کرد چنان که سرمایه جذب شده در باندر کشور ده برابر شد. باندر کوچک ۶۰درصد و متوسط تخلیه و بارگیری كالای كانتینری بنادر ۷۱ درصد رشد پیدا کرد. ایران در تولید بنزین خودکفا شد و گامی بلند برای صادرات بنزین برداشت. تولید سیمان در همین مدت دو برابر شد؛ تا حدی که توانستیم رتبه سوم جهان را در این زمینه کسب کنیم. این آمار شگفت انگیز خود نشان از رونق چشمگیر ساخت و ساز گسترده در دهه ابتدایی سند چشم انداز بود. در همین مدت تعداد تختهای بیمارستانی دو برابر، تعداد داروخانههای کشور ۱٫۴ برابر و خانه بهداشت روستایی ۲٫۸برابر شد تا سیستم درمانی کشور همپای رشد جمعیت توسعه پیدا کند. ایران قبل از ورود به دهه دوم سند چشمانداز، با ساخت ماهواره امید و ماهواره بر سفیر امید و ارسال آن به فضا به جمع کشورهای دارای تکنولوژی فضایی پیوست و سپس با ارسال موجودات زنده به خارج از جو، در مسیر تکامل دانش فضایی ایران قرار گرفت. با ساخت ناو جماران به عنوان اولین ناو جنگی تمام ایرانی، و زیردریاییهای غدیر و فاتح جزو کشورهای سازنده زیردریایی و ناو قرار گرفت و با ساخت بالگرد طوفان، تکنولوژی ساخت بالگردها را نیز در اختیار گرفت. تولید ناخالص ملی به عنوان یکی از مهمترین شاخصهای اقتصادی در همین زمان به بالاترین میزان در تاریخ ایران و به عدد ۶۴۴٫۰۴ میلیارد دلار رسید. اما با ورود به دهه نود، شروع تحریمهای همه جانبه آمریکا و روی کار آمدن دولتی غربگرا و بیاعتنا به توانمندیهای داخلی، روند رشد اقتصادی، صنعتی و علمی کشور به یکباره دچار افت شدید شد. همین سرعت امر قطار پیشرفت ایران را که میرفت تا اهداف سند ۱۴۰۴ را پیش از موعد مقرر محقق کند، شدیداً کاهش داد. البته که پیشرفتهای علمی و صنعتی ایران در این دهه با افت و خیزهایی مواجه بود. به طور مثال در یک سال رشد علمی ایران یازده برابر متوسط سرعت رشد علمی جهان شد اما با بی اعتنایی مدیران وقت، رشد علمی عربستان سعودی از ایران پیشی گرفت! البته که علی رغم رویکرد دولت جدید، صنایع نظامی ایران تلاش کرد مسیر صعودی خود را طی کند تا پیشرفته ترین پدافند بومی ایران را بسازد، جزو پیشرفته ترین کشورهای سازنده پهپاد قرار گیرد، ناوهای رادار گریز، قایقهای پیشرفته تندرو، موشکهای دور برد، نقطه زن و هایپرسونیک را طراحی و تولید کند. دولتهای دهه نود با بنا نهادن اساس فعالیتهای خود بر مذاکره و توافق با آمریکا، در حوزه اقتصادی ایران را به یک عقبگرد تاریخی دچار کرد به حدی که در پایان دهه نود، تولید ناخالص ملی به زیر ۲۴۰ میلیارد دلار و نرخ تورم به بالا ۴۷ درصد رسید. اگر ایران دولتهای یازدهم و دوازدهم را تجربه نمیکرد، پیشبینی میشد که قطار پیشرفت ایران قبل از رسیدن به سال ۱۴۰۴، به اهداف چشم انداز بیست ساله میرسید. دولت سیزدهم با مدیریت شهید رئیسی هم که بعد از دهه پرخسارت ۹۰ و مدیریت غربگرایان سرکار آمد، با روحیه جهادی، جوان گرایی و داشتن برنامه جهش کشور صرفا توانست در مدت کوتاه دو سال و ۱۰ ماه بخشی از عقب ماندگیهای تحویلی را جبران کند و اقدامات ارزشمندی را پایهگذاری نماید. علی رغم موفقیت نسبی و مطلق ایران در مولفههایی از این سند، برخی حامیان تجربه عقب ماندگی خسارت بار دهه ۹۰ در رسانهها و صفحات شخصی خود این روزها لب به سخن باز کرده و درباره عقب ماندگی کشور از سند ابلاغی لجن پراکنی میکنند.
** انتشار مطالب دیگر رسانه ها در این سایت صرفا جهت اطلاع پیدا کردن مخاطبان از اخبار منتشر شده در فضای مجازی است و رسانه نکته آنلاین، خبر ذیل را تایید یا رد نمی کند.
Saturday, 2 August , 2025