چالش آب در سطح جهانی بهعنوان یکی از چالشهای قرن ۲۱ شناخته شده و ایران نیز از این امر مستثنی نیست، در این میان استان مازندران با وجود تصور عمومی از وفور منابع آبی با دغدغه جدی در زمینه آب شرب مواجه است ، این استان بهدلیل اقلیم خاص، جمعیت شناور بالا و وابستگی به […]
چالش آب در سطح جهانی بهعنوان یکی از چالشهای قرن ۲۱ شناخته شده و ایران نیز از این امر مستثنی نیست، در این میان استان مازندران با وجود تصور عمومی از وفور منابع آبی با دغدغه جدی در زمینه آب شرب مواجه است ، این استان بهدلیل اقلیم خاص، جمعیت شناور بالا و وابستگی به منابع زیرزمینی در سالهای اخیر با کاهش فزاینده آب شرب مواجه شده و حضور میلیونها گردشگر در کنار کاهش بارندگی، فرسودگی زیرساختها و مصرف بیرویه، این استان را در معرض یک چالش تدریجی اما عمیق قرار داده است.
وضعیت منابع تأمین آب شرب در مازندران
*منابع زیرزمینی
حدود ۸۸ درصد آب شرب استان مازندران از منابع زیرزمینی شامل ۷۴۰ حلقه چاه و ۳۷۳ دهنه چشمه تأمین میشود که در حال حاضر این منابع در معرض خطر کاهش دبی، افت کیفیت و شور شدن قرار دارند.
* منابع سطحی
سدهای شهید رجایی، البرز و گلورد از جمله منابع سطحی آب استان هستند که تنها بخش کوچکی از آب شرب را تأمین میکنند، با کاهش ورودی سالانه به این سدها ظرفیت جایگزینی برای کاهش وابستگی به چاهها محدود است.
عوامل مؤثر بر کمبود آب شرب
* رشد جمعیت و حضور جمعیت شناور
جمعیت ساکن مازندران حدود ۳.۲ میلیون نفر است، اما سالانه بین ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفر گردشگر وارد استان میشوند که این جمعیت شناور به ویژه در ایام تعطیلات و فصل تابستان فشار مضاعفی بر تأسیسات آبرسانی وارد میکنند.
* فرسودگی زیرساختها
از ۲۱ هزار کیلومتر شبکه آبرسانی استان حدود ۵ هزار کیلومتر فرسوده است و باعث هدررفت حجم زیادی از آب شرب میشود که این میزان هدررفت به معنای از دست رفتن بخشی از منابع موجود حتی پیش از رسیدن به مصرفکننده است.
* انشعابات غیرمجاز
وجود بیش از ۱۲ هزار انشعاب غیرمجاز در سطح استان علاوه بر افزایش بار شبکه، باعث اختلال در توزیع عادلانه آب و افزایش هدررفت میشود.
* تغییرات اقلیمی
الگوی بارندگی در مازندران طی یک دهه اخیر دستخوش تغییر شده است، بارشها کاهش یافته، توزیع آن نامتوازن شده و متوسط دمای سالانه نیز افزایش یافته است که این عوامل باعث کاهش منابع تجدیدپذیر آبی و افزایش مصرف میشود.
با این تفاسیر ،چالش آب شرب در مازندران نتیجه ترکیبی از عوامل طبیعی، ساختاری و رفتاری است، اگرچه راهحلهای فنی برای کاهش چالش در دسترس هستند اما بدون مشارکت مردم و مدیریت یکپارچه، موفقیت بلندمدت آنها تضمین نمیشود، با توجه به کاهش منابع آبی و افزایش تنشهای ناشی از تغییرات اقلیمی، مشارکت و همراهی مردم در مدیریت مصرف آب نقشی حیاتی در پایداری منابع آبی کشور دارد، صرفهجویی در مصرف آب نهتنها یک وظیفه فردی بلکه مسئولیتی اجتماعی است که آینده منابع حیاتی کشور را تضمین میکند.
با اقدامات سادهای مانند کنترل نشت شیرآلات، استفاده از تجهیزات کاهنده مصرف ، زمانبندی مصرف و پرهیز از مصارف غیرضروری، میتوان سهمی مؤثر در حفظ این منبع ارزشمند ایفا کرد.
شرکت آب و فاضلاب مازندران از همه مشترکان و بهرهبرداران درخواست میکند با همراهی و مشارکت مؤثر، صرفهجویی آگاهانه، همکاری در گزارش نشتها و شکستگی ها و رعایت توصیههای مصرف در مسیر عبور ایمن از بحران آبی ، تأمین پایدار آب برای امروز و نسلهای آینده ه سهیم باشند .
تأثیر یک انتخاب مسئولانه در مصرف امروز، تضمینکننده حیات و رفاه فردا خواهد بود .
روابط عمومی آبفا مازندران
Saturday, 19 July , 2025