به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» فقیر در معرض آفات مختلفی قرار دارد: اظهار حاجت توأم با ذلت، دست‌بردن به‌سوی اموال حرام، ناسپاسی در برابر خداوند و مانند این‌ها. اما اگر خویشتن‌دار باشد، نه دست حاجت به‌سوی لئیمان می‌برد و نه عزّت نفس خود را زیر پا می‌گذارد، نه آلودهٔ حرام می‌شود و نه زبان به ناشکری می‌گشاید. بنابراین عفّت به‌معنای خویشتن‌داری، زینت فقر است. از این‌رو خداوند از این‌گونه فقیران در قرآن مجید با عظمت یاد کرده و می‌فرماید «لِلْفُقَراءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللّهِ لاَ يَسْتَطِيعُونَ ضَرْبًا فِي الأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسِيمَاهُمْ لا يَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا»؛ «(انفاق شما به‌خصوص باید) برای نیازمندانی باشد که در راه خدا در تنگنا قرار گرفته‌اند (از وطن خود برای شرکت در میدان جهاد آواره شده و در تأمین زندگی وامانده‌اند). آن‌ها نمی‌توانند (برای تأمین روزی) مسافرتی کنند و از شدّت خویشتن‌داری، افراد ناآگاه آن‌ها را بی‌نیاز می‌پندارند؛ امّا آن‌ها را از چهره‌هایشان می‌توانی بشناسی. آنان هرگز با اصرار چیزی از کسی نمی‌خواهند». این همان عفّت است که زینت فقر است. البته باید توجّه داشت که عفّت، هم معنای عام دارد و هم معنای خاص: معنای خاص آن پاک‌دامنی در مقابل آلودگی‌های جنسی و معنای عام آن هرگونه خویشتن‌داری در برابر گناه و کارهای زشت و پست است. در حدیث دیگری از امام (علیه‌السلام) در غررالحکم می‌خوانیم «مَنْ عَفَّ خَفَّ وِزْرُهُ وَ عَظُمَ عِندَاللّهِ قَدْرُهُ»؛ آن‌کس که عفاف پیشه کند، بار گناهش سبک و قدر و مقامش در پیشگاه خدا افزون می‌شود. و امّا غِنا: بهترین زینت غِنا شکرگزاری است؛ نه‌تنها شکر لفظی بلکه شکر عملی. اغنیا و ثروتمندانی که شکر عملی به‌جا می‌آورند، به نیازمندان کمک می‌کنند، در کارهای خیر و عام‌المنفعه سرمایه‌گذاری می‌نمایند، به آن‌ها که وام می‌خواهند، وام می‌دهند و حتّی به کسانی که محتاج‌اند و روی سؤال ندارند، به‌طور پنهانی کمک می‌کنند. آن‌ها برترین زینت را در زندگی برای خود فراهم کرده‌اند؛ در پیشگاه خدا آبرومندند و در برابر خلق خدا نیز دارای شخصیت و آبرو هستند؛ و چه زینتی از این بالاتر؟ امّا اگر غنیّ راه طغیان پیش گیرد، در کمک به دیگران بخل بورزد، و آلودهٔ شهوات و عیش و نوش گردد، در نظر همه زشت و منفور خواهد شد. البته همه باید شکر نعمت‌های خدا را به‌جا آورند؛ ولی این کار برای آن‌ها که مشمول نعمت بیشتری هستند، زیباتر، بلکه لازم‌تر است. شکر نعمت را باید از پیامبران بزرگ الهی یاد گرفت. سلیمان (علیه‌السلام) که ملک و حکومت بی‌مانندی داشت و جن و انس سر به فرمان او بودند و بسیاری از قوای زمین و آسمان در خدمت او قرار داشتند، هنگامی که می‌بیند یکی از شاگردانش به‌نام آصف‌بن‌برخیا چنان مقام والای روحانی پیدا کرده که می‌تواند تخت بلقیس را در یک چشم‌برهم‌زدن از شهر سبأ به شام نزد وی آورد، می‌گوید «هَذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّي لِيَبْلُوَنِي أَأَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ»؛ «خداوند چنین نعمتی را در اختیار من گذاشته تا مرا بیازماید که آیا شکر نعمت به‌جا می‌آورم یا نه (و به یقین من شاکر و سپاس‌گزار اویم)». برای غنیّ، شکرگزاری نه‌تنها زینت، بلکه موجب فزونی نعمت است. رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرمود: «مَا فَتَحَ اللّهُ عَلَى عَبْدٍ بَابَ شُكْرٍ فَخَزَنَ عَنْهُ بَابَ الزِّيَادَةِ»؛ «خدا درِ شکرگزاری را به‌روی کسی نگشود که زیادی نعمت را از او بازدارد». انتهای خبر/