رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، و آنتونیو کاستا، رئیس شورای اروپا روز پنجشنبه در حاشیه کنفرانس بازسازی اوکراین در رم، درباره موضوع هسته‌ای ایران گفت‌وگو کردند. العالم – اروپا
رافائل گروسی با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «با رئیس شورای اروپا، آنتونیو کاستا، در حاشیه کنفرانس بازسازی اوکراین در رم دیدار و درباره نقش حیاتی آژانس در حمایت از زیرساخت‌های هسته‌ای اوکراین تبادل نظر کردیم.» وی افزود: «از حمایت قوی اتحادیه اروپا در این زمینه و نیز در قبال تلاش‌های ما در خصوص ایران و منع گسترش تسلیحات هسته‌ای در سطح جهانی قدردانی می‌کنم.»
رئیس شورای اروپا نیز در پیامی نوشت: «تبادل‌نظر بسیار خوبی با رافائل گروسی داشتم. اتحادیه اروپا به‌طور کامل از نقش محوری آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تعامل با ایران حمایت می‌کند.»
وی ادعا کرد: «آژانس تنها نهاد بی‌طرفی است که قادر است ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران را راستی‌آزمایی کند.» رئیس شورای اروپا سپس با تکرار ادعاهای سیاسی افزود: نباید هرگز اجازه داده شود که ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد.
او همچنین با اشاره به گفت‌وگوی تلفنی اخیر خود با دکتر مسعود پزشکیان رئیس جمهوری کشورمان گفت: ایران باید به‌طور کامل به معاهده عدم اشاعه (ان‌پی‌تی) پایبند باشد و ازسرگیری بازرسی‌های آژانس را امکان‌پذیر سازد.
برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های گذشته همواره تحت فشارهای سیاسی و اتهامات بی‌اساس کشورهای غربی قرار داشته است. پیش از توافق هسته‌ای (برجام)، این کشورها تلاش کردند با امنیتی‌سازی موضوع هسته‌ای ایران، مسیر تحریم و تهدید نظامی را در پیش گیرند؛ اما با بسته شدن پرونده ابعاد احتمالی نظامی (PMD) در سال ۱۳۹۴، این ادعاها بی‌اساس شناخته شد.
ایران پس از امضای برجام به‌طور کامل به تعهدات خود پایبند ماند، ولی در سال ۱۳۹۷ دولت آمریکا به‌صورت یکجانبه از توافق خارج شد و کشورهای اروپایی نیز نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند. در پی این رفتارها، ایران در چارچوب مفاد برجام، اقدام به کاهش مرحله‌به‌مرحله تعهدات خود کرد و بارها تأکید نمود که این اقدامات برگشت‌پذیر است و در صورت اجرای کامل تعهدات از سوی طرف‌های مقابل، ایران نیز به تعهدات باز خواهد گشت.
اوایل امسال، دور جدیدی از مذاکرات میان ایران و آمریکا با میانجیگری عمان، در مسقط و رم برگزار شد که پنج دور گفت‌وگو را دربر گرفت. با وجود ارزیابی مثبت طرف آمریکایی از روند مذاکرات، حمله نظامی رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای ایران، مسیر گفت‌وگوها را با اختلال جدی مواجه کرد.
در همین پیوند، مجلس شورای اسلامی قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن ورود هرگونه بازرس، از جمله مدیرکل آژانس، به کشور ممنوع بوده و نصب دوربین‌های پادمانی و فراپادمانی نیز متوقف شد. همچنین، ارائه هرگونه گزارش از فعالیت‌های هسته‌ای ایران به آژانس ممنوع اعلام شده است.
دکتر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران نیز قانون تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برای اجرا به سازمان انرژی اتمی، شورای‌عالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه ابلاغ کرده است. وی در گفت‌وگوی تلفنی با رئیس شورای اروپا تصریح کرد که ادامه همکاری‌های ایران و آژانس اتمی، مشروط به اصلاح رفتارهای دوگانه در قبال پرونده هسته‌ای ایران است.
جمهوری اسلامی ایران در مواضع رسمی خود بارها تأکید کرده است که به دیپلماسی متعهد است و آمادگی دارد برای رسیدن به توافقی منصفانه، پایدار و قابل اتکا که لغو واقعی تحریم‌ها را به‌همراه داشته باشد، در مذاکرات بر اساس احترام متقابل شرکت کند.