العالم ـ یمن
به نقل از رأی الیوم، «فتحی الذاری» نویسنده یمنی در تحلیلی در این باره نوشت: یمن با بحران‌های پیچیده‌ای دست‌وپنجه نرم می‌کند که در طول سال‌ها شدت یافته و با افزایش درگیری میان نیروهای مختلف، به‌ویژه میان شورای انتقالی جنوب و انصارالله ابعاد تازه‌ای یافته است. این درگیری‌ها آثار عمیقی بر ساختار اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور بر جای گذاشته و وضعیت یمن را به یکی از برجسته‌ترین چالش‌های انسانی و سیاسی در عرصه بین‌المللی تبدیل کرده است.
الذاری افزود: پس از رویدادهای سال ۲۰۱۱، شورای انتقالی جنوب به‌عنوان نماینده اصلی منافع اهالی و جریانات جنوبی ظهور کرد و خواستار خودمختاری یا حتی استقلال کامل شد. در مقابل، بنا بر ادعاها، جنبش انصار الله بر بخش‌های گسترده‌ای از شمال کشور تسلط دارند. اختلافات میان این دو جریان، علاوه بر آشکار ساختن شکاف‌های تاریخی و جمعیتی، بیانگر منافع منطقه‌ای است که فراتر از مرزهای یمن امتداد می‌یابد.
نویسنده یمنی تاکید کرد: طرف‌های فعال در این درگیری، همچون دولت صنعا (انصارالله) و شورای انتقالی، تعادل‌های بسیار حساسی را حفظ می‌کنند و هرگونه تشدید نظامی می‌تواند موازنه قدرت را تغییر دهد و موجب افزایش تنش میان طرف‌های مختلف شود. در این میان، یک نبرد زمینی در جنوب ممکن است به رویارویی آشکار منجر گردد و تلاش‌های سیاسی برای برقراری صلح را تضعیف کند. چنین وضعیتی، رنج و مصیبت مردم یمن را که همچنان با پیامدهای انسانی، آوارگی و کمبود نیازهای اساسی دست‌به‌گریبان هستند، بیش از پیش تشدید می‌کند.
براساس این مقاله، رویای تشکیل کشور مستقل جنوب یمن در تاریخ این کشور ریشه دارد. با وجود مخالفت‌های گسترده و تهدیدهایی که این رؤیا به همراه دارد، وخامت اوضاع سیاسی می‌تواند به افزایش حمایت از ایده جدایی منجر شود و در صورت ادامه روند تشدید بحران، احتمال تقویت دعوت‌ها به جدایی بیشتر خواهد شد؛ امری که می‌تواند دگرگونی اساسی در سیاست منطقه‌ای یمن ایجاد کرده و زمینه‌ساز بروز درگیری‌های تازه بر سر قدرت و نفوذ شود.
الذاری تاکید کرد: ائتلاف دولت صنعا با شورای انتقالی یا دیگر نیروها، به‌طور چشمگیری به تحولات نظامی و سیاسی وابسته است. با وجود تفاوت‌های ایدئولوژیک میان دولت مردم یمن در صنعا و شورای انتقالی ـ و در صورت تغییر رویکردهای وابسته به صهیونیسم ـ تهدیدهای مشترک می‌تواند زمینه همکاری را فراهم کند. وجود منافع مشترک حتی میان دشمنان، ممکن است به شکل‌گیری ائتلاف‌های غیرمنتظره منجر شود که موازنه قدرت در کشور را به‌طور اساسی دگرگون می‌کند.
نویسنده یمنی خاطرنشان کرد: برخی تحلیل‌ها حاکی از وجود اختلافات راهبردی میان عربستان سعودی و امارات متحده عربی در خصوص مدیریت اوضاع یمن است و گفته می‌شود عربستان در پی حفظ یکپارچگی این کشور است، در حالی که امارات ترجیح می‌دهد از شورای انتقالی جنوب حمایت کند و این تفاوت در منافع می‌تواند به تشدید درگیری‌ها و پیچیده‌تر شدن روند مدیریت بحران در یمن منجر شود. به عبارت دیگر چنین شکافی ممکن است ریاض را به تقویت حضور و قدرت خود در میدان سوق دهد، در حالی که ابوظبی به دنبال اجرای راهبردی برای افزایش نفوذش در جنوب خواهد بود.
براساس این تحلیل، بحران انسانی، تلخ‌ترین ابعاد جنگ در یمن را نمایان می‌کند. زیرا میلیون‌ها یمنی با گرسنگی و نیاز مبرم به کمک‌های بشردوستانه دست‌به‌گریبان‌اند. شمار آوارگان و پناهجویان نیز به دلیل جنگ و خشونت‌های مداوم رو به افزایش است و این امر فشار مضاعفی بر منابع و زیرساخت‌های کشور وارد می‌کند. در همین راستا، وخامت اوضاع انسانی بازتابی از تداوم بحران سیاسی است و همین امر ضرورت راه‌حل‌های سیاسی را بیش از هر زمان دیگری برجسته می‌سازد. شرایط یمن پیچیده و چندلایه است و دیگر صرفاً به یک منازعه داخلی محدود نمی‌شود، بلکه ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی یافته است. در چنین وضعیتی، همه طرف‌ها ناگزیرند پیرامون راه‌حل‌های سیاسی و گفت‌وگو گرد هم آیند تا از تشدید بحران انسانی جلوگیری کرده و ثبات را به کشور بازگردانند.
فتحی الذاری همچنین نوشت: عربستان سعودی و امارات متحده عربی در تحولات یمن، به‌ویژه در جریان منازعه کنونی، نقش سیاسی و اقتصادی قابل توجهی ایفا می‌کنند که ابعاد رابطه میان ریاض و ابوظبی را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
ریاض: از دولت موقت یمن در عدن که از سوی این کشور منصوب شده حمایت می‌کند تا در برابر دولت مورد حمایت جنبش انصار الله در صنعا بجنگد و در راستای تقویت دولت موقت یمن گام بردارد.
ابوظبی: از شورای انتقالی جنوب پشتیبانی می‌کند و در تلاش است نفوذ خود را در جنوب یمن افزایش دهد؛ امری که به بروز تنش با دولت موقت مورد حمایت ریاض منجر می‌شود.
عربستان و امارات کمک‌های مالی در طی سال‌های گذشته، به نیروهای مزدور در جنوب یمن ارائه کرده‌اند، اما در برخی موارد رقابت بر سر نفوذ اقتصادی و سیاسی در مناطق مختلف مشاهده می‌شود. هر دو کشور عربستان سعودی و امارات متحده عربی، حضور نظامی در یمن دارند و از نیروهای محلی گوناگون برای تحقق منافع راهبردی خود حمایت می‌کنند. همچنین در زمینه ارائه کمک‌های بشردوستانه و امدادی نقش‌آفرین هستند، اما اختلافات سیاسی بر نحوه توزیع این کمک‌ها تأثیر می‌گذارد.
این رقابت میان ریاض و ابوظبی در یمن به پیچیدگی‌های سیاسی و نظامی دامن می‌زند. در حالی که هر یک در پی دستیابی به اهداف خاص خود هستند، این وضعیت می‌تواند به شکل‌گیری مواضع متفاوت میان بازیگران حاضر در صحنه یمن منجر شود و دستیابی به راه‌حل جامع برای پایان دادن به منازعه را دشوارتر کند.